De verkiezingen liggen al een tijdje achter de rug en de vele folders, brieven en affiches zijn intussen al verdwenen in de gele vuilbakken. Hoog tijd dus om eens een kijkje te nemen in de verkiezingsuitgaven van de verschillende Geelse partijen. Alle partijen en kandidaten moesten immers hun uitgaven bijhouden en indienen bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg. Wij gingen in de rechtbank van Antwerpen voor u een kijkje nemen.

In Antwerpen worstelden we ons door dikke dozen vol administratie. Elke kandidaat moest immers een document van 19 pagina’s invullen om in orde te zijn. Want wie meent dat er inbreuken op de regels gebeurden, kan klacht indienen bij het parket. Per partij komt die bureaucratische administratie dus al gauw uit op meer dan 600 A4’tjes, die gedurende enkele weken ter inzage lagen bij de griffie. Foto’s of kopies maken was echter uit den boze. We vragen ons af of deze “transparantie van de verkiezingsuitgaven” anno 2018 niet digitaal kan in plaats van te werken met onoverzichtelijke dozen vol papier.

Uitgaven per partij

Ten eerste moesten alle partijen hun verkiezingsuitgaven per partij aangeven. Daarbij gaven N-VA en CD&V veruit het meeste geld uit aan de afgelopen campagne, respectievelijk € 24.542,38 en € 18.438,57. De andere partijen bleven ver achter met als eerste volger Open VLD met € 8.751,96. Daarna volgen PVDA met € 6.175, De Brugpartij met € 5.021 en Vlaams Belang met € 3.886,01. Daarmee bleven alle partijen dus vlotjes onder het toegelaten maximumbedrag van € 32.507. Het is natuurlijk ook maar de vraag welke partij zelf zal aangeven dat ze te veel uitgaf, maar dat terzijde. Deze bedragen komen allemaal van de politieke partijen zelf: geen enkele partij gaf externe sponsoring aan.

Beter Geel diende geen verkiezingsuitgaven in, maar Tom Vervoort postte de avond voor de verkiezingen wel een papiertje met daarop € 1132 uitgaven op Facebook. Het bijschrift luidde: “Wie doet ‘beter’ in Geel?” Absoluut gezien voerde Beter Geel inderdaad de goedkoopste campagne, maar als we het aantal euro afzetten tegen het aantal stemmers krijgen we een ander beeld. Met verve voert Vlaams Belang dan het lijstje aan: zij betaalden slechts € 1,03/stem. Daarna volgen De Brugpartij (€ 1,15/stem), Beter Geel (€ 1,37), CD&V (€ 2,67), N-VA (€ 3, 36), Open VLD (€ 3,96) en PVDA (€ 4,07).

Indien u wil weten waar de verschillende partijen hun geld aan uitgaven, kan u de verkiezingscampagne van de verschillende partijen fileren met onderstaande interactieve grafiek:

Vooral Vlaams Belang lijkt daarbij geld uitgegeven te hebben aan reclamespots op internet. Zij gaven € 1257 uit aan internetreclame. Beter Geel € 168,72, Open VLD € 107,82 en CD&V € 98,13. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat de wetgeving achterloopt voor sociale media. De wetten dateren immers van voor het succes van Facebook en andere online media. Daardoor is er een achterpoortje voor de partijen: zij kunnen bijvoorbeeld advertenties op sociale media posten om leden te werven die ook buiten de campagne getoond kunnen worden. “De vraag die je je steeds moet stellen is of een avertentie ook geplaats zou zijn, mochten er geen verkiezingen zijn”, Stelde politicoloog Bart Maddens daarover op Apache.

Daarnaast leren we ook dat CD&V slechts € 430 uitgaf aan borden kleiner dan 4 m², terwijl N-VA daar € 1745,27 aan uitgaf en Open VLD 1699,77. Wie zich daarover verbaast, kan in de uitgiften ook meteen een verklaring lezen: “Dit bedrag is enkel voor lijm, nagels en vijzen; de borden zijn immers al afgeschreven bij de verkiezingen van 2000, 2006 en 2012.”

Persoonlijke uitgaven

Naast de uitgaven per partij, mag elke kandidaat individueel nog eens maximaal € 2429,60 uitgeven. Alleen de nieuwe Schepen van financiën, Tom Corstjens (N-VA), komt in de buurt van dat bedrag. Hij gaf uit eigen zak € 2385 uit aan de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. Dat Corstjens een gulle portefeuille heeft, weten onder andere KSAV Sint-Dimpna en zwemclub ZGeel die hij al jaren sponsort, zoals op de site van N-VA Geel te lezen valt. Corstjens zal Pieter Verhesen (N-VA) vervangen die afgelopen verkiezingen niets uitgaf.

Als tweede big spender volgt burgemeester Vera Celis (N-VA) met € 1518. De anderen die de kaap van de € 1000 ronden, zijn: schepen Nadine Laeremans (CD&V) met € 1418, Myriam Smets (voorzitter Open VLD Geel) met € 1311 en horeca-baas Gareth Van der Velde (Open VLD) met € 1154.

Ivan Wartel (Lijsttrekker Vlaams Belang) gaf €792,88 uit, Ben Van Looveren (CD&V) € 562,76, Lieselotte Thys (Open VLD) € 200,94, Dirk Kennis (De Brugpartij) € 50,45. Van PVDA gaf niemand persoonlijk iets uit. Deze bedragen komen allemaal uit de eigen zakken van de kandidaten, alleen de kandidaten van Vlaams Belang kregen hun uitgaven terugbetaald van de partij. Dirk Kennis kreeg van die €50,45, net zoals de andere kandidaten van de Brugpartij, voor € 17,50 naamkaartjes gesponsord van de partij. Schepenen Griet Smaers (CD&V) en Marlon Pareijn (CD&V) gaven respectievelijk € 513,26 en € 502 uit, Bart Juliams (N-VA) en Marleen Verboven € 927 en € 546.

De kandidaten konden er voor kiezen om hun administratie uit te besteden aan iemand anders. Voor N-VA vulde Luc Verguts alle formulieren in. Hij vouwde alle aangiftes per kandidaat netjes dicht met kladbladen om bloedonderzoeken aan te vragen. Voor CD&V nam afdelingsvoorzitter Marcel Verachtert de honneurs waar.

 © Sander Verwerft