De Vlaamse overheid dient volgende week de aanvraag in om de Geelse gezinsverpleging door UNESCO te laten erkennen als Immaterieel Erfgoed. De afgelopen maanden werkten de stad Geel, het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Geel, het OPZ in Geel, de gezinsverplegingsraad en de erfgoeddienst Stuifzand intensief samen aan een erkenningsdossier. Met deze aanvraag kan Geel op internationaal niveau tonen wat ze allemaal doet om de gezinsverpleging levendig te houden.
Pas volgend jaar, na een grondige evaluatie, weet de stad of de Geelse Gezinsverpleging de UNESCO-erkenning krijgt. Al meer dan 700 jaar worden psychisch kwetsbare mensen opgenomen in Geelse gastgezinnen. De traditie ontstond in de 13de eeuw uit de devotie voor Sint-Dimpna, patrones van de geesteszieken.
Dat verhaal en wat ze in Geel allemaal doen om de gezinsverpleging door te geven, staat te lezen in de UNESCO-aanvraag. “We vragen UNESCO om de Geelse gezinsverpleging op te nemen op het Register van Goede Borgingspraktijken”, vertelt Gonnie Leysen, diensthoofd erfgoed van de stad Geel. “Hier in Geel zijn we trots op de gezinsverpleging, onze eretitel van ‘Barmhartige Stede’ en onze gastvrije cultuur, maar we willen met deze aanvraag vooral tonen wat we allemaal doen om de gezinsverpleging levendig te houden. Dat is heel veel. Zo vertellen we op verschillende manieren het verhaal van Sint-Dimpna, de gezinsverpleging en onze stad: in het Gasthuismuseum, via tentoonstellingen, in het bezoekerscentrum van het OPZ, tijdens de Dimpnadagen….”. “We hebben ook een actieve gezinsverplegingsraad waar gezinnen, pleeggasten, het OPZ en de stad samen nadenken over de gezinsverpleging vandaag en in de toekomst”, vult Greet Vandeperre, voorzitster van de gezinsverplegingsraad aan. Het zorgmodel zelf wordt dagelijks in de praktijk gebracht door meer dan 130 gezinnen en professioneel ondersteund door het OPZ Geel. “Dat gebeurt door een multidisciplinair psychiatrisch team die het model voortdurend monitoren, verbeteren en hun kennis delen met de internationale medische wereld,” zegt Johan Claeys van OPZ Geel.
De volgende maanden buigt een UNESCO-commissie zich over de dossiers die vanuit heel de wereld en diverse culturele gemeenschappen worden ingediend. Dat Vlaanderen de Geelse gezinsverpleging selecteerde als kandidaat vinden ze in Geel een eer. “Uiteraard zijn we heel fier op Geel en de gezinsverpleging,” aldus Pieter Cowé, schepen van cultuur. “We hopen dat niet alleen de Gelenaren maar iedereen in Vlaanderen duimt voor de erkenning door UNESCO. We ontvingen de laatste maanden steunbrieven van Geelse organisaties, maar ook van bedevaarders uit Aalst en verschillende internationale organisaties voor wie de gezinsverpleging een grote bron van inspiratie is.”
Voor het erkenningsdossier kregen de stad, het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Geel (OPZ Geel), de gezinsverplegingsraad en de erfgoeddienst Stuifzand hulp van de erfgoedexperts van Histories, PARCUM, Werkplaats Immaterieel Erfgoed en het Vlaamse Departement Cultuur. De deadline om het dossier in te dienen, is toevallig ook het startpunt van het Dimpnafeestjaar. De volgende maanden organiseert Geel verschillende activiteiten rond de gezinsverpleging en de Sint-Dimpnatraditie. Op 1 april opent de internationale tentoonstelling ‘Zot van Dimpna’ van The Phoebus Foundation en ook de expo ‘Dimpna verbeeldt’ in het Gasthuismuseum. In mei is er de Sint-Dimpna Ommegang en Gheelamania waarvoor nu volop gerepeteerd wordt. Wie de traditie beter wil leren kennen of ontdekken, is de volgende maanden heel erg welkom in onze stad.