22 Maart 2024 besloot de Raad van State tot vernietiging van het Ruimtelijk beleidsplan van de stad Geel. In het beleidsplan werd immers opgetekend om een aantal percelen ten minste tot 2030 niet te bebouwen. Het stelde:
‘De woningbouwprogrammatie is opgesteld voor de beleidsperiode die is ingegaan vanaf 2020 en loopt tot 2030. Zij geeft aan welke nu nog onbebouwde binnengebieden in woongebieden en in woonuitbreidingsgebieden binnen deze periode kunnen worden ontwikkeld. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen gebieden die voor 2025 en gebieden die tussen 2025 en 2030 kunnen worden vrijgegeven. De stad wenst de andere gebieden te bevriezen tot minstens 2030 of zelfs uit het woningaanbod te lichten (herbestemming naar een andere functie.’
Hoewel een ruimtelijk beleidsplan in principe geen aanvechtbare beslissing vormt voor de Raad van State, stelt de Raad dat het ruimtelijk beleidsplan de bestaande toestand en de woonbestemming van het gewestplan heeft ‘geneutraliseerd’ tot minstens 2030, wat volgens de Raad neerkomt op een tijdelijk bouwverbod. De Raad neemt daarbij ook in overweging dat het de expliciete bedoeling is van de stad Geel om geen verder ruimtelijk uitvoeringsplan aan te nemen.
Het standpunt van de raad is dat het beleidskader “Open ruilte” een bouwverbod bevat, wat neerkomt op een tijdelijke wijziging van de woonbestemming van het gewestplan en dus een verordenende aard heeft. De Raad stelt dat dit thuishoort in een ruimtelijkuitvoeringsplan en niet in een ruimtelijk beleidsplan.
Reactie van het stadsbestuur
In het College van Burgemeester en Schepenen van 22 april besliste het stadsbestuur om het beleidsplan grondig na te kijken en vervolgens alles te “herformuleren” zodat alle bepalingen en tabellen met een schijn van een verordenend karakter, eruit worden gefilterd en zachter geformuleerd wordt. Zo kan een formulering als “wordt bevroren” afgezwakt worden tot “niet gewenst te ontwikkelen”. Na deze aanpassing plant het stadsbestuur het beleidsplan direct terug door de gemeenteraad te laten vaststellen zonder een nieuw openbaar onderzoek.
De stad Geel stelde als eerste in Vlaanderen haar beleidsplan ruimte op en vervulde hiermee een pioniersrol. Het werd gezamenlijk opgesteld door alle partijen die vertegenwoordigd waren in de gemeenteraad en stelde met dit plan “kwaliteit centraal in de ontwikkeling van zowel de open als de bebouwde ruimte.” Met het schrappen van dit beleidsplan wordt één van de grote verwezenlijkingen van deze legislatuur teniet gedaan. Burgemeester Vera Celis (N-VA) stelde onlangs bij het bekendmaken van haar lijsttrekkersschap om “heel trots te zijn op het beleidsplan ruimte waar het stadsbestuur in gans Vlaanderen grote erkenning voor kreeg als pilootstad.”
© Sander Verwerft