Beste Griet Smaers,
Als één van de zwaargewichten van CD&V in Geel, verdient u eigenlijk al langer een brief. U bent allicht de Geelse politica met de meeste politieke kilometers op de teller. U bent de iron lady van bij ons, met een gedegen dossierkennis staat u stevig in het debat en laat u het niet na om anderen op de gebreken in hun redenering te wijzen. U bent staalhard in het verdedigen van de opgezette structuren en laat u geen gewetensproblemen aanpraten door allerhande individuele verhalen die politici aan de linkerzijde u wel eens voor de voeten gooien. Uw verwezenlijkingen zijn talrijk en u redeneert en praat sneller dan de journalisten in het publiek kunnen typen. U bent, kortom, een volbloed politica.
Het afgelopen jaar was u dan ook meermaals de meest opvallende verschijning van de gemeenteraad. Het was opvallend hoe u een stemming overleefde als lid van de Raad van Bestuur van het AZ Sint-Dimpna, terwijl alle N-VA-leden van dezelfde bestuursraad meenden dat het nodig was om daaruit ontslag te nemen. Het was opvallend dat u het woord moest voeren in de gemeenteraad, toen het bestuur gevraagd werd om zich achter een motie te scharen voor, welja, wereldvrede, maar dan vanuit de insteek van de oorlog tussen Israël en Palestina. Terecht voerde u aan dat dit conflict de barmhartige stede overstijgt. Dit leek mij bij uitstek een punt dat de burgemeester behoorde te verdedigen tegenover een vijandig publiek. Opvallend was het, toen u bij het veiligheidsdebat in het kader van de vechtpartij aan het station in Geel een extra element toevoegde. U waarschuwde ons dat we ons niet mogen laten opruien door allerlei media en partijen die angst willen zaaien. U sprak echter niet uit eigen naam, maar stelde dat de staatsveiligheid ons al een halfjaar opriep om alert te zijn voor polarisering, hacking en de destabilisatie van heel West-Europa.
Kortom, lafheid kan u niet verweten worden. Integendeel, u doet zelfs met enige bravoure aan politiek, want soms tackelt u wel eens met de twee benen vooruit. Afgelopen donderdag, op de laatste gemeenteraad voor het zomerreces, stond u weer paraat met uw radde tong. De jaarrekeningen moesten goedgekeurd worden en de Brugpatij wilde graag haar tegenstem verantwoorden. Bij monde van Dirk Kennis had De Brugpartij kritiek op het overschot van 6,5 miljoen. Hij haalde in het bijzonder aan dat het droevig was dat het stadsbestuur 180.000 euro minder had uitgegeven aan armoedebestrijding dan begroot. Ook de bijzondere manier van evalueren haalde hij over de hekel. Bijvoorbeeld het feit dat het bolletje over de samenwerking van armoede-organisaties in Geel op groen was gesprongen, terwijl dat altijd op oranje had gestaan. Uit zijn bronnen had hij gehoord dat er een ‘telefonnade’ was gepleegd door een medewerker, maar dat er daarna niet veel meer gebeurd was. Hij verweet het bestuur dus een te rooskleurige zelfevaluatie.
Hoewel hij ook nog wel andere tegenkantingen ophaalde, wenste alleen u te reageren op de twee hierboven aangehaalde punten van kritiek, terwijl de andere schepenen de kritiek geruisloos lieten passeren. Terecht reageerde u op het eerste punt dat niet zozeer de uitgaven de toetssteen zijn voor een goed beleid, maar wel wat er begroot is. Het feit dat jullie minder hebben uitgegeven dan begroot, is juist een teken dat jullie de tering naar de nering zetten. Die 180.000 euro waren maar een heel klein deel van de begrote 20 miljoen. Daarnaast haalde u aan dat de budgetten voor sociaal beleid deze legislatuur juist elk jaar 2% omhoog zijn gegaan en het sociaal beleid gedurende deze planperiode zodoende gestegen is.
Nochtans lijkt het mij maar logisch dat de budgetten elk jaar 2% stijgen, aangezien dat het cijfer is dat de Europese Centrale Bank ziet als een goed en gezond inflatiecijfer. Als de budgetten niet met 2% zouden stijgen, zou het sociaal beleid met andere woorden juist inkrimpen. Tot 2022 liep de groei van 2% van de budgetten ongeveer gelijk met de reële inflatie, maar in 2022 kregen we in België een inflatie van 10,3% te verwerken. Dat betekent met andere woorden dat we met het gebudgetteerde bedrag minder aan sociaal beleid konden doen dan het jaar daarvoor. Gelukkig zakte het inflatiecijfer in 2023 wel terug naar de normale hoogte van 2,3%. Want dat er nog voldoende armoede overblijft om te bestrijden in Geel, dat staat buiten kijf.
Verder ontkende u ook dat er een probleem was met het evaluatiesysteem. ‘De beoordeling of iets oranje, groen of rood kleurt, is gebeurd door onze diensten en de sectoren zelf. Niet door een politiek orgaan. (…) Als zij dit groen beoordelen, dan hebben ze dat effectief uitgevoerd.’ U gebruikt hier een retorische drogredenering. U beaamt immers dat zelfevaluatie door een politiek orgaan niet erg koosjer is, maar anderzijds stelt u een zelfevaluatie door ‘onze diensten’ boven iedere verdenking. Toch is dit in mijn ogen hetzelfde: die diensten willen natuurlijk ook gewoon bewijzen dat ze de koe bij de horens gevat hebben en dat ze flink gewerkt hebben. In dat opzicht zou een externe evaluatie overtuigender geweest zijn. Uzelf geeft immers ootmoedig toe dat u niet hebt kunnen verwezelijken wat oorspronkelijk uw plan was: het laten samenkomen van alle Geelse armoedeorganisaties.
Want u bent natuurlijk voor een efficiënte inzet van publieke middelen. En daarin zijn uw verwezenlijkingen groot: u zocht (en vond) immers samenwerkingsmogelijkheden voor het Woonzorgcentrum Wedbos om aan schaalvergroting te werken en u verdedigde dat het stadsbestuur in de toekomst uit het bestuur van het AZ Sint-Dimpnaziekenhuis zal stappen. U stelde dat een stadsbestuur dat (mee) een ziekenhuis runt, niet meer van deze tijd is. Wellicht heeft u daarin ook gelijk. Er worden immers nooit winsten uitgekeerd aan het stadsbestuur, maar we moeten wel instaan om eventuele verliezen te delven. Bovendien wordt de sector al nauwlettend in de gaten gehouden en gereguleerd door de hogere overheid en is de inmenging van de lokale politiek in het verleden niet altijd even heilzaam geweest. Het jammere is echter dat die politieke beslissingen voorgesteld werden als de enige mogelijke gang van zaken en daardoor grotendeels buiten het democratische debat getrokken werden. Hopelijk wil u die beleidskeuzes voor het Geelse kiespubliek nog eens grondig uit de doeken doen voor 13 oktober, zodat wij ook een gedegen keuze kunnen maken.
Met sociale groeten,
Sander Verwerft